Özet: Çalışmamızın amacı, Eylül 2005'te Düzce'de uygulanmaya başlayan aile hekimliği pilot uygulaması öncesi ve sonrası sağlık göstergelerini ve hizmet sunum farklılıklarını karşılaştırmak, sisteme adını veren aile hekimliği disiplinin uygulama esaslarını ortaya koymak, Türkiye'de uygulanan sistemin daha rahat anlaşılmasını sağlamaktır. Çalışmamızda karşılaştırılacak sağlık göstergeleri ve hizmet sunumları ile ilgi süreler, 2004 yılı "Dönem I" ve 01.10.2006 - 30.09.2007 arasındaki süre ise "Dönem II" olarak tanımlanmıştır. Veriler Düzce İl Sağlık Müdürlüğü ve bölge ziyaretlerinden derlenmiştir. Dönem I'de sağlık ocağı sistemi bölge tabanlı hizmet verirken, Dönem II'de aile sağlığı birimi nüfus tabanlı bir hizmet vermektedir. Dönem I'de birinci basamak kuruluşlarının verdiği hizmetleri, aile sağlığı birimleri ve toplum sağlığı merkezleri, sağlık evlerinin görevlerini ise mobil sağlık hizmetleri yerine getirmektedir.Nüfusun yaşlara göre dağılımı incelendiğinde her iki dönem arasında 0-4 yaş grubunun toplam nüfus içindeki payının Dönem II'de %23'lük bir azalma gösterdiği saptanmıştır.Poliklinik hizmetlerinin Dönem II'de %116'lık bir artış gösterdiği saptanmış ve anlamlı bulunmuştur. Kişi başına düşen ortalama muayene sayısı 1,70'den 3,6'ya yükselmiş, sevk hızı %8,8'den %11,6'ya yükselmiş olarak tespit edilmiştir. Laboratuvar ve küçük cerrahi müdahale sayılarında anlamlı düşmeler saptanmıştır. Gebe, loğusa, bebek izlemlerinde dönem II'de artış saptanırken en belirgin artış bebek izlemlerinde (%150,66) olmuştur. Çocuk izlemlerinde Dönem II'de bir azalma gözlenmiştir. Bağışıklama hizmetlerinde her aşıda %1 ile %32 arasında bir artış gözlenmiştir. Hastanede yapılan doğumlar Dönem II'de artarken, sağlık personeli yardımı ile yapılan doğumlar ve sağlık personeli yardımı olmadan yapılan doğumlarda bir azalma görülmüştür. Dönem II'de aile planlaması yöntemi kullanmayanların oranı ve modern yöntem kullanma oranları yükselmiş, ancak rahim içi araç uygulamasında belirgin bir azalma olmuştur.Dönem II'de toplam ölüm sayısı, canlı doğan ve 0-365 günler içinde ölen bebek sayısı, canlı doğan ve 29-365 günler içinde ölen bebek sayısı, 28. gebelik haftasından sonra olan ölü doğumlar ve canlı doğup 0-7 günlük iken ölen bebek sayısındaki azalmalar anlamlı bulunmuştur. Dönem II'de kaba doğum hızında %4 artış, kaba ölüm hızında %0,50 düşüş, bebek ölüm hızında %39,14 düşüş ve postneonatal ölüm hızında ise %50,46 düşüş gözlenmiştir.

Abstract: The aim of this study was to compare the differences in health indicators and health care services before and after the initiation of the Pilot Application of the Family Medicine System in September 2005 in Düzce/Turkey; to demonstrate the application basics of the new system; and to give an understanding of the applied pilot program. The periods to compare in our study are defined as "Period I", which is between 01.01.2004 - 31.12.2004 and as "Period II", which is between 01.10.2006 - 30.09.2007. Data used are obtained from the Düzce City Health Directorate and regional visits to health care facilities.While in Period I the "Health Center System" provided an area based health care service, the "Family Health Units" in Period II provides a population based health care service. The provision of health services at primary care settings in Period I are continued by the Family Health Units and Population Health Centers in Period II. The services of the Health Houses in Period I are provided by Mobile Health Services in Period II.When investigating the distribution of the population according to age in both periods, the 0-4 years of age population decreased by 23% in Period II. Also outpatient services increased significantly (116%) in Period II. Again the mean physical investigation count per person/year increased from 1.70 to 3.60, and referral rates increased from 8.8% to 11.6%. The number of laboratory investigations and small surgical interventions decreased significantly. There was an overall increase in pregnancy, postpartum and infant screenings. While the number of childhood screenings in Period II decreased, especially the number of infant screenings increased by yearly 150.66%. In vaccination services we observed an increase between 1% to 32% for each vaccine. Whereas the deliveries at hospitals increased in Period II, the number of deliveries with or without any help of healthcare professionals decreased significantly. The rate of modern family planning methods and the rate of nonuse of any family planning method increased. Especially the rate of intrauterine contraceptive devices decreased significantly.There were significant decreases in the number of total deaths; in infant deaths between 0-365 days, 29-365 days, and 0-7 days after birth; and in stillbirths after the 28th week of pregnancy in Period II. Again there was an increase of 4% in crude birth rate, a decrease of 0.50% in crude death rate, 39.14% in infant death rate, and 50.46% in post neonatal death rate.