1871 yazında, çok sevdiği yeğebleri için evde eğlesinler diye kısa bir bale müziği yazdı ve ismini de Kuğu Gölü koydu. Evdeki herkese rol dağıttı, kardeşi Modest Prens olmuş, çok eğlenmişlerdi.Oyun aileninyakın dost çevresi önünde de sahnelendi ve gördüğü ilgi Tchaikovsky'inin dikkatinden kaçmadı. 1875 Mayıs'ında Kuğu Gölü'nü tam uzunlukta bir bale olarak bestelemek üzere avans alınca hemen işe başladı. Rimsky Korsakov'a daha sonra anlatacağı gibi, bu öneriyi ''Kısmen paraya gereksinimi olduğu için kabul etmiş'' ama çok uzun bir süredir bu tür bir müzik yazma özlemi onu yönlendiren esas etken olmuştu.