Özet: Hava yollarının eozinofilik infiltrasyonu, çeşitli uyanlara karşı aşın reaksiyon göstermesi ve reverzibilite gösteren bronkospazm astımda görülen temel bulgulardır. Bu üç durum birbiri ile bağlantılıdır ve tedavisiz olgularda ileri dönemde hava yollarında kalıcı değişikliklerin gelişmesine neden olur. Ayrıca, bronşhiperreaktivitesini uyaran Önemli bir tetikleyici de egzersizdir. Çalışmamızın amacı, MPT ile bronşhiperreaktivitesi saptanan olgularda, eş zamanlı EJB varlığını araştırmak ve bu olgularda, invazif olmayan indükte balgam örneği ile hava yolu inflamasyonunu direkt olarak araştırmaktır. Çalışmamıza, MPT pozitif 17 olgu ve reverzıbilite testi pozitif 5 olgu olmak üzere toplam 22 olgu hasta grubu ve aktif yakınması, ek hastalığı, atopi öyküsü olmayan 16 olgu ise kontrol grubu olarak toplam 38 olgu alındı. Tüm olgular EPT, deri "prick" testi, serum total IgE ve eozinofil düzeyi, kan periferik yayması ile değerlendirildi. Aktif infeksiyon varlığı; tam kan sayımı, eritrosit sedimentasyon hızı, C-reaktif protein ve akciğer grafisi ile değerlendirildi. %3Mük NaCl kullanılarak balgam indüksiyonu gerçekleştirildi. Elde edilen indükte balgam Örneğinde; toplam hücre sayısı, hücre canlılığı, hücre dağılım yüzdesi (eozinofil, nötrofil, alveoler makrofaj, lenfosit, bronş epiteli) ve metakromatik hücreler (bazofil)ve mast hücresi) sayıldı. Hasta grubunun ortalama MPT PD20 değeri 4,5 ± 2,5 mg/ml olarak bulundu. Hasta grubunun indükte balgamında ortalama eozinofil oranı (%8,40; median %4,5), kontrol grubuna göre (%0,07; median %0,00) istatistiksel olarak anlamlı yüksekti (p<0,0001). Ancak, metakolin PD20 değeri ile balgam eozinofil oranı arasında anlamlı korelasyon bulunmadı. Bu sonuç ile, MPT'nin alt solunum yollarındaki eozinofilik inflamasyonu yeterince yansıtmadığı düşünüldü, Çalışmamızda, BHR saptanan olguların %31,8'inde EIB saptadık. Bu sonuç literatürde verilen oranlara yakındır. Ancak, indükte balgamda eozinofil ve mast hücre düzeyi, atopi varlığı, metakolin PD20 değeri ve EPT arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, bu değişkenler arasımda anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Bu bulgu, egzersizin mediyatör aracılığı olmaksızın bronkospazma yol açma olasılığının daha yüksek olduğunu akla getirmektedir. Ayrıca atopi varlığı ile hastalarımıza uygulanan testlerin ilişkisinin saptanmamasını da, hastalarımızın semptom başlangıç yaşlarının ileri erişkin dönemde oluşuna bağladık. Daha Önce yapılan çalışmalarda indirekt uyarıların hava yolu inflamasyon derecesini daha doğru yansıttığı ileri sürülmesine karşın, çalışmamızda bir indirekt uyaran olan egzersizin, hava yolu inflamasyon derecesi ile paralellik göstermediği sonucuna vardık. Sonuç olarak; günümüze kadar MPT ve indükte balgam eozinofil ve mast hücresi oranlarını karşılaştırmak amacıyla yapılan çalışmalara, bizim çalışmamızda EPT de eklenerek bu üç ölçüm yöntemi karşılaştırılmıştır. Olgularımızın test sonuçlarını yorumladığımızda, MPT pozitifliği, EPT pozitifliği ve indükte balgam inflamatuar hücre profili birlikte değerlendirildiğinde tanı, antiinflamatuar tedavinin düzenlenmesi ve izlenmesi anlamında bu üç testin birbirleri ile ilişkili olmadığı sonucuna vardık. Bu ilişkinin araştırılması için daha fazla çalışmaya gereksinim vardır. Altın standart bir test bulunana dek, halen uygulanmakta olan invazif olmayan tanı yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir. Bu çalışma bize, solunum sistemi inflamatuar hücre profilini değerlendirmek için uygulanan balgam indüksiyonunun en az MPT ve EPT kadar kolay tolere edilen ve tekrarlanabilir rutin bir test olarak kullanılabilir olduğunu da düşündürdü.