Özet: Kronik böbrek yetmezliği (KBY) olan hastalarda ant ölümler sık izlenmektedir. Aritmiler bu hasta grubunda sık görülürler ve ani ölümlerin çok önemli bir kısmından sorumludurlar. Biz bu çalışmada KBY'li hastalarda aritmi sıklığını ve belirteçlerini saptamayı amaçladık. Hastanemiz hemodiyaliz programında bulunan 94 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların rutin laboratuvar sonuçları not edildi, diyaliz seansım kapsayacak şekilde alınan 24 saatlik ambulatuvar devamlı elektrokardiyografi (ADEKG) kayıtlarından aritmi ve kalp hızı değişkenliği (KHD) analizi yapıldı, düzeltilmiş QT dispersiyonu (QTc) 12 derivasyonlu yüzey EKG'sinden hesaplandı, diyaliz arası günde ekokardiyografık inceleme yapıldı. Ventriküler aritmiler Lown sınıflamasına göre sınıflandırıldı; sınıf 3 ve üzeri kompleks ventriküler aritmi (KVA) olarak değerlendirildi. Çalışmaya dahil edilen hastaların 44'ü (%46.8) kadın; ortalama yaşları 52.5 ± 13.2 (yaş aralığı: 26-76) ve ortalama diyaliz süresi 69.6 ay idi. Hastaların 35'inde (%37.2) KVA saptandı. Yaş, diyaliz tedavisinde olunan süre, QT dispersiyonu, hipertansiyon, anjina, koroner arter hastalığı (KAH), geçirilmiş miyokard enfarktüsü ve koroner arter baypas ameliyatı öyküsü, sessiz iskemi, ekokardiyografı ile saptanan sol ventrikül sistolik işlev bozukluğu oranları KVA'si olan grupta anlamlı şekilde yüksekti (p<0.05). Cinsiyet, diyabetes mellitus, dislipidemi ve laboratuvar verileri KVA olan ve olmayan gruplar arasında benzer bulundu (p>0.05). KHD analizinde elde edilen zaman Ölçümlerinden ortalama RR, SDNN, SDANN, RMSSD ve Üİ'in her iki grupta benzer olduğu saptandı (p>0.05). Supraventriküler erken vuru 53 (%56.4) hastada izlendi. Supraventriküler aritmi 15 (%16) hastada saptandı ve bunların hepsi atriyal fibrilasyon seklinde idi. KBY nedeniyle diyalize alınmakta olan hastalarda aritmiler sık izlenmektedir ve yüksek mortalite oranından sorumlu olabilir. İleri yaş, diyaliz tedavisinde olunan süre, hipertansiyon, sessiz iskemi, KAH ve artmış QT dispersiyonu ventriküler aritmi gelişiminin öngördürücüleridir.

Abstract: Sudden death is common in chronic renal failure (CRF) patients. Cardiac arrhythmias are observed frequently in these patients and are thought to be responsible from the high rate of sudden death. In this study we aimed to determine the prevalence and the predictors of arrhythmias in patients on maintenance dialysis. Ninety four patients on hemodialysis program were enrolled in the study. Routine laboratory results were noted, arrhythmia; silent ischemia and heart rate variability (HRV) analysis done from the 24 hours of holter monitorization covering the dialysis session, corrected QT (QTc) dispersion was calculated from the 12 lead surface EKG and echocardiographic examinations were done on the interdialytic days. Ventricular arrhythmias were classified according to Lown classification and class 3 and above were regarded as complex ventricular arrhythmia (CVA). The mean age of the study population was 52.5 ± 13.2 years (range: 26-76 years), 44 (46.8%) were female and mean duration of being on dialysis was 69.6 months. Complex ventricular arrhythmias were detected in 35 (37.2%) patients. Age, duration of CRF, QTc dispersion, hypertension, presence of angina, history of coronary artery bypass grafting operation, silent ischemia and echocardiographically determined left ventricular systolic dysfunction were significantly higher in patients with CVA (p<0.05). Sex, diabetes mellitus, dyslipidemia and laboratory results including electrolytes and of the HRV measures mean RR, SDNN, SDANN, RMSSD and TI were similar between both groups (p>0.05). Supraventricular premature beats were detected in 53 (56.4%) and supraventricular arrhythmias in 15 (16%) patients of which all were identified as atrial fibrillation. Arrhythmias are frequently observed in CRF patients on maintenance dialysis and might be responsible from the high rate of mortality and sudden death. Age, duration of CRF, QTc dispersion, coronary artery disease, silent ischemia and hypertension are the predictors of cardiac arrhythmias in these patients.