Özet: Yakın zamanda yapılan çalışmalarda siklooksijenaz-2 ( COX-2) enzim sisteminin aktivasyonunun hepatokarsinogenezde rolü olabileceği söylenmektedir. Ancak hepatoselüler karsinomda (HCC) COX-2 ifadesinin klinik önemi tam olarak belli değildir. Bu çalışmada hepatit B ve hepatit C virus ilişkili HCC'lu hastalarda ve etiolojisi bilinmeyen HCC'lu hastalarda COX-2 ifadesi ve COX-2 ekspresyonunu klinik anlamı incelendi. COX-2 ifadesi immünhistokimyasal olarak HCC'lu 31 hastanın ( 27 erkek ve 4 kadın, 48-75 yaş aralığında) karaciğer dokularında analiz edildi. Bu hastalardan 19'u hepatit B pozitif iken 6 hasta hepatit C pozitifti ve 6 hastada tüm viral belirteçler negatifti ve etiolojik faktörler tespit edilmedi. Altı hasta lokal tedaviler alırken (transarteriel kemoembolizasyon ya da radyofrekans ablasyon) 13 hastaya transplantasyon uygulandı, 4 hastaya cerrahi rezeksiyon yapıldı. Yedi hastaya palyatif tedavi verildi. Sadece 1 hasta sistemik kemoterapi aldı. Viral belirteçleri pozitif ya da negatif olan tüm HCC örneklerinde COX-2 ifadesi saptandı. HCC etiolojisi ile COX-2 ifadesi arasında bir ilişki saptanmadı. COX-2 ifadesi ile lezyonların sayısı ya da tümörün derecesi arasında bir ilişki saptanmadı. COX-2 ifade derecesi <%5 olan hastalarda ortanca sağ kalım 32 aydı. COX-2 ifadesi >%5 olan hastalarda ortanca sağ kalıma ulaşılamadı. COX-2 ifade derecesi ile sağ kalım arasında bir ilişki bulunmadı (p..72). COX-2 sistemi hepatokarsinogenezde hastalığı başlatan faktörlerden bağımsız ortak bir bölüm olarak görülmektedir. COX-2 ifadesi hastaların sağ kalımı ile ilişkili görülmemekle birlikte bu sistemi hedefleyen tedavilerin HCC tedavisinde ve transplantasyon sonrası tekrarları önlemede makul bir yeri olabileceğini göstermektedir.

Abstract: Recent studies suggest that cyclooxygenese-2 (COX-2) enzyme system activation may play a role in hepatocarcinogenesis. However, clinical significance of COX-2 expression in hepatocellular carcinoma (HCC) remains obscure. This study evaluated COX-2 expression in hepatitis B and hepatitis C virus related HCC and in HCC patients with an unknown etiology to discern the clinical significance of COX-2 expression in HCC. Liver tissue samples of 31 patients with HCC (27 men and 4 women; age range, 48-75 years) were analyzed for COX-2 expression by immunohistochemistry. Of these patients 19 were positive for hepatitis B virus, 6 were positive for hepatitis C virus and 6 patients were negative for all viral markers and other etiologic factors. Six patients received local treatments (transarterial chemoembolisation or radiofrequency ablation), 13 patients underwent transplantation and 4 patients underwent surgical excision. Seven patients were given palliative care. Only one patient received systemic chemotherapy. COX-2 expression was shown in all HCC samples with positive or negative viral markers. No difference was found between COX-2 expression and the etiology of HCC. Median survival of patients with COX-2 expression less than 5% was 32 months. The median survival of patients with COX-2 expression 5% or more was not analyzed. No difference was found between degrees of COX-2 expression survival (p..72). COX-2 system seems to be common part in hepatocarcinogenesis regardless of the factors that initiate the disease. Although COX-2 expression appears to be independent of patient's survival, treatments that target this system appear to be feasible in the management of HCC and prevention of recurrences after transplantation.